"گروه درمانی"

کودکان با نیازهای خاص اغلب در موقعیت های مختلف به دلیل فقدان مهارتهای اجتماعی مورد نیاز برای تعاملات مؤثر، هنگام برقرای ارتباط با همسالان و بزرگسالان دچار مشکل میشوند. این مورد ممکن است باعث شود کودکان در بین همسالان کمتر پذیرفته شوند. روابط دوستانه و مثبت با همسالان بخش بسیار مهمی از رشد سلامت کودکان است، در نتیجه عدم پذیرش اجتماعی و فقدان حمایت همسالان تجربه ویران کننده ای برای کودکان و نوجوانان بوده که میتواند برعملکرد تحصیلی و حتی آینده روابط آنها اثرگذار باشد. بنابراین آماده سازی آنها و بکارگیری برنامه های آموزشی و کاربردی برای رشد مهارتهای اجتماعی بسیار ضروری است.

یکی از این روش های آموزشی، گروه درمانی است که روشی کاربردی برای آموزش انواع مهارتها به کودکان و نوجوانان از طریق بازی است و جنبه های رشد اجتماعی، فیزیکی، رفتاری و شناختی کودکان را دربرمیگیرد.

گروه درمانی فرصتی برای درمانگر ایجاد می کند تا به صورت غیرمستقیم به کودکان برای حل تعارضاتشان، کاهش شدت رفتارهای ضداجتماعی و مقابله جویانه و افزایش مهارتهای بین فردی کمک کند.

هدف اصلی گروه درمانی چیست؟

 هدف کلی گروه درمانی بر « تغییر» متمرکز است؛ تغییر در طرز فکر، عقاید، نحوه شناخت و بروز عواطف، احساسات و نهایتاً تغییر رفتار. گروه درمانی همچنین جهت کمک به کودکان و نوجوانان برای مشارکت کردن، یادگیری، مسئولیت پذیری، ابراز احساسات، نشان دادن احترام، پذیرش خود و دیگران مورد استفاده قرار می گیرد.

گروه های درمانی بر اساس سن و سطح توانایی کودکان با توجه به نقاط ضعف و قوت آنها در یک محیط حمایتی طراحی شده و با هدفهای مختلفی چون رشد مهارتهای شناختی، حسی حرکتی، مهارتهای روزمره زندگی و خودیاری، مهارتهای اجتماعی (شروع مکالمه، توانایی درک زبان بدن، ذهن خوانی)، افزایش و بهبود رفتارهای مثبت، نقص توجه، اعتماد به نفس، عزت نفس، توانایی حل مسئله، مدیریت خشم، استرس و دیگر احساسات و چالش های رفتاری و حتی تسهیل انتقال از منزل به محیط مهد و مدرسه برگزار می شود. لازم به ذکر است که بنابرسطح کودکان مهارتهایی که می آموزند، متفاوت خواهند بود.

در این روش، کودکان و نوجوانان از طریق حضور در گروه ها، در هر سنی که باشند ابتدا متوجه می شوند که تنها نیستند و کودکان زیادی با مشکلات و نقص های مهارتی مشابه آنها وجود دارند، سپس درمیابند که میتوانند حمایت دریافت کنند، پذیرفته شوند، احساسات و عواطفشان را به یکدیگر، نیازها، نگرانی ها و تمایلاتشان را ابراز کنند که ممکن است تا آن زمان به دلیل محدودیت های مهارتهای لازم قادر به انجام آنها در موقعیت های واقعی زندگی نبوده باشند. امکان دارد موقعیت های استرس زا یا پیچیده ای را که در زندگی روزمره نمیتوانند از عهده آن برآیند را تجربه کرده و راه های جدید برای حل مسائل و مشکلات خود بیابند. رفتارها و افکارشان به چالش کشیده شده و روشهای جدیدی یاد بگیرند و مهارتهای مؤثرتری برای از عهده مسائل برآمدن به دست آورند.

در کوتاه مدت این روش می تواند به تعامل کودکان در خارج از گروه کمک کند و در دراز مدت به یک تعامل کننده با اعتماد به نفس در زندگی مبدل می شوند.

انواع گروه درمانی و ویژگی های آنها:

گروه های درمانی به دو دسته عمده تقسیم میشوند که یا بر اهداف آموزشی و موضوعی (موضوع محور) و یا بر کسب تجربه از مشارکت در فعالیت های گروهی (فرایند محور) تمرکز دارند و به صورت باز و یا بسته برگزار می شوند.

گروه درمانی کودکان و نوجوانان در کاردرمانی عموماً به صورت گروه های باز و با ترکیبی از آموزش و مشارکت برگزار می شود که بر حسب نیاز و تشخیص درمانگر در موقعیت، فعالیت محور و یا درمانگر محور می باشند. گروه ها معمولا بین 4-10 نفر شرکت کننده دارد و بین 1 الی 2 ساعت در هفته زمان میبرد. تمامی کودکان و نواجوانان با تاخیر رشدی، اوتیسم، بیش فعالی، اختلالات اضطرابی، مشکلات رفتاری و ... می توانند بنابر تشخیص کاردرمانگر ازین روش درمانی سود ببرند.