"تفریح درمانی"
طبق اعلام انجمن تفریح درمانی آمریکا (ATRA) ، تفریح درمانی یک فرایند سیستماتیک است که از اوقات فراغت و سایر فعالیت ها به عنوان مداخله برای رفع نیازهای ارزیابی شده بیماران و افراد کم توان استفاده می کند. این رویکرد روشی برای سلامت روانی و جسمانی است.
تفریح درمانی به عنوان "خدمات درمانی با اهداف احیا و اصلاح عملکرد و استقلال فرد در فعالیت های زندگی ، ارتقاء سلامت و همچنین کاهش یا رفع محدودیت در فعالیتها و مشارکت در زندگی با شرایط بیماری " تعریف شده است.
علاوه بر آن شامل تعریفی از "سلامتی" است که نه تنها فقدان "بیماری" ، بلکه بهبود جسمانی ، شناختی ، عاطفی ، اجتماعی و اوقات فراغت را نیز به دنبال دارد تا فرد بتواند به طور کامل و مستقل در فعالیتهای انتخاب شده زندگی شرکت کند.
درمانگران این رویکرد، عملکرد حرکتی، اجتماعی و شناختی را افزایش میدهند، اعتماد به نفس ایجاد میکنند، مهارتهای مقابله را توسعه میدهند و مهارتهای آموخته‌شده در محیط‌های درمان را در محیط‌های اجتماعی ادغام میکنند.
فضای مداخله بسیار متفاوت است و مبتنی بر علایق لذت بخش فرد است.
نمونه هایی از روش های مداخله شامل: هنرهای خلاقانه ، بازی ها ، ورزش ها، ماجراجویی و معماها و ... است.
امروزه درمانگران تفریح درمانی، از این رویکرد در مورد نیازهای توانبخشی ذهنی و جسمانی استفاده میکنند.
درمانگران تفریح درمانی متخصصان آموزش دیده ای هستند که خدمات تخصصی زیر را ارائه می دهند:
- ارزیابی اولیه
- طراحی اهداف درمانی ویژه هرفرد
- برنامه ریزی مداخلات درمانی
- اجرای ایمن و موثر مداخلات درمانی_تفریحی مبتنی بر شواهد
- ارائه گزارشات پیشرفت فرد
- ارزیابی اثربخشی برنامه های مداخله (ارزیابی ثانویه)
- مدیریت تمرینات تفریح درمانی
آیا خدمات تفریح درمانی با سایر درمان ها متفاوت است؟
ویژگی منحصر به فرد تفریحی درمانی که آن را از سایر روشهای درمانی متمایز می کند، استفاده از روشهای تفریحی و لذت بخش در استراتژیهای مداخله است. اگرچه بسیاری از اهداف درمانی که ممکن است یک تفریح درمانگر بر روی آن کار کند، مشابه سایر رشته های تیم توانبخشی است ، اما چگونگی دستیابی به این اهداف ، چیزی است که تفریح درمانی را متمایز می کند. درگیر کردن علاقه فرد ، خانواده یا جامعه او باعث می شود روند درمانی معنی دار و مرتبط باشد. تفریح درمانی برای هر فرد، شامل علایق گذشته، حال ، آینده و سبک زندگی منحصر به فرد خود اوست. تفریح درمانگران، مفهوم کیفیت زندگی را مدنظر قرار می دهند تا بهترین عملکرد ، استقلال و موفقیت، در همه جنبه های زندگی حاصل شود.
روشهای مورد استفاده در تفریح درمانی:
- اصلاح رفتار
- بازآموزی شناختی
- تصاویر هدایت شده
- مهارت های بازی درمانی
- انگیزه دوباره
- جهت گیری واقعیت
- تحریک حسی
- مدیریت استرس
- مدیریت خشم
- مهارت های مقابله ای
- احساسات / محرک ها
- پیشگیری از عود
- ارزش گذاری ها
- تکنیک های آرام سازی مبتنی بر بیوفیدبک
- مداخلات خانوادگی
- مداخلات گروهی
- آموزش اوقات فراغت
- اجتماعی شدن مجدد
- یادآوری
- آموزش مهارتهای اجتماعی
- ادغام جامعه
- آموزش سلامتی
- باغبانی
- ورزش درمانی
- آب درمانی
- هنرهای بیان
- ورزشهای تطبیقی
نتایج تفریح درمانی چیست؟
تحقیقات حاضر، تعداد قابل توجهی از پیامدهای مثبت سلامت که نتیجه مشارکت در برنامه های تفریح درمانی است، نشان می دهد.
بهبود در وضعیت شناختی افراد:
- توجه ، حافظه و درک تقویت شده
- مهارتهای سازمانی بهبود یافته
- افزایش مهارت های تصمیم گیری و حل مسئله
- استراتژی های مدیریت رفتار
- افزایش هوشیاری و آگاهی از محیط اطراف
- کاهش سردرگمی و بی نظمی
بهبود در وضعیت جسمانی افراد:
- پیشرفت در توسعه مهارت های بدنی
- افزایش تحرک و قدرت عضلانی
- افزایش انعطاف پذیری و دامنه حرکت
- افزایش مهارت های حرکتی ریز
- بهبود مهارت های ادراکی - حرکتی ، تعادل ، چابکی و مهارت های ورزشی
- بهبود عملکرد قلب و عروق و تنفس
- افزایش قدرت ، استقامت و هماهنگی
- کاهش درد و سفتی
- کاهش ناتوانی ثانویه و هزینه های مراقبت های بهداشتی بالاتر
- کاهش عوارض مربوط به ناتوانی ثانویه
بهبود در وضعیت ذهنی _ روانی افراد:
- افزایش خودکارآمدی ، اعتماد به نفس و پذیرش معلولیت
- افزایش مهارت های ارتباط ، اعتماد و همکاری
- افزایش مهارت در مدیریت استرس زا ، اضطراب و کسالت
- افزایش مهارت در مکالمه ، ادعا و دفاع از خود
- کاهش انزوای اجتماعی و افزایش وابستگی به دیگران
- افزایش تعامل کلامی
- کاهش سطح افسردگی
- افزایش احساس بهزیستی
- بهبود روحیه و رضایت از زندگی
- درک بهتر از کنترل شخصی و شایستگی
- افزایش آرامش
- تصویر بهبود یافته بدن
بهبود در کیفیت زندگی افراد:
- بهبود عملکرد در جامعه و مدیریت موانع
- ایجاد فعالیتهای جدید در زندگی برای رشد مستمر
- توانایی در مقابله با عوامل استرس زا
- بهبود مهارت های تصمیم گیری
- رعایت سبک زندگی منحصر به فرد
- تقویت استقلال عملکردی در جامعه
- بهبود در مهارت مدیریت زمان
تهیه و تدوین: دکتر مهدی ع